Czym zajmuje się Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej i jaki ma związek z programem Czyste Powietrze? W tym artykule wyjaśniamy, kim jest NFOŚiGW, jak działa i dlaczego jego rola w transformacji energetycznej kraju jest kluczowa.
Spis treści
NFOŚiGW, czyli Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, jest instytucją odpowiedzialną za finansowanie działań związanych z ochroną środowiska w Polsce.
Fundusz został powołany w celu wspierania przedsięwzięć ekologicznych poprzez dofinansowania i pożyczki. Jest częścią krajowego systemu finansowania ochrony środowiska, w skład którego wchodzą również wojewódzkie fundusze oraz Bank Ochrony Środowiska.
Działalność NFOŚiGW obejmuje obejmuje obszary takie jak: ochrona powietrza, gospodarka wodna, ochrona bioróżnorodności, odnawialne źródła energii, elektromobilność oraz gospodarkę odpadami.
NFOŚiGW współpracuje z jednostkami samorządowymi, firmami, organizacjami społecznymi i osobami fizycznymi. Wspiera też realizację strategii krajowych i unijnych, związanych z transformacją energetyczną i walką ze zmianami klimatu.
Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest głównym operatorem i instytucją zarządzającą programem Czyste Powietrze. Oznacza to, że NFOŚiGW odpowiada za finansowanie programu oraz koordynację i ogólnopolski nadzór nad realizacją.
Program Czyste Powietrze został stworzony przez NFOŚiGW jako odpowiedź na rosnący problem smogu i zanieczyszczeń powietrza w Polsce.
NFOŚiGW planuje budżet programu, ustala zasady przyznawania dotacji, określa poziomy dofinansowania i czuwa nad prawidłowym przebiegiem całego procesu – od złożenia wniosku, aż po rozliczenie inwestycji. Fundusz prowadzi także działania informacyjne i edukacyjne, które mają na celu zwiększenie świadomości ekologicznej obywateli i zachęcenie ich do skorzystania z programu.
NFOŚiGW współpracuje z siecią wojewódzkich funduszy ochrony środowiska (WFOŚiGW) oraz z gminami, które prowadzą lokalne punkty informacyjne. Dzięki temu program Czyste Powietrze jest dostępny dla mieszkańców całej Polski, a proces aplikacji i realizacji inwestycji odbywa się na poziomie lokalnym, ale pod nadzorem NFOŚiGW.
Czyste Powietrze to ogólnopolski program wsparcia finansowego dla właścicieli i współwłaścicieli domów jednorodzinnych. Jego celem jest poprawa jakości powietrza poprzez zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, głównie pochodzących z przestarzałych źródeł ciepła, czyli z tzw. „kopciuchów”.
Program Czyste Powietrze oferuje dofinansowanie na wymianę starych pieców i kotłów na nowoczesne, niskoemisyjne źródła ogrzewania.
Program oferuje także wsparcie na prace związane z termomodernizacją budynków, czyli z ociepleniem ścian, dachów, wymianą okien i drzwi – oraz instalacją systemów wykorzystujących odnawialne źródła energii, takich jak pompy ciepła.
Program priorytetowy Czyste Powietrze skierowany jest do właścicieli lub współwłaścicieli domów jednorodzinnych. Oferuje trzy poziomy wsparcia, uzależnione od dochodu wnioskodawcy. Osoby o najniższych dochodach kwalifikują się do udziału w programie na najwyższym poziomie dofinansowania.
| Poziom dofinansowania | Wysokość dofinansowania | Kryterium dochodowe |
| Podstawowy | Do 40% kosztów kwalifikowanych | Dla osób z dochodem rocznym do 135 000 zł. |
| Podwyższony | Do 70% kosztów kwalifikowanych | Dla gospodarstw domowych, w których dochód na osobę nie przekracza 2250 zł w gospodarstwie wieloosobowym oraz 3150 zł w gospodarstwie jednoosobowym. |
| Najwyższy | Do 100% kosztów kwalifikowanych | Dla gospodarstw domowych, w których dochód na osobę wynosi poniżej 1300 zł w gospodarstwie wieloosobowym oraz 1800 zł w gospodarstwie jednoosobowym lub korzystanie z pomocy społecznej. |
Gdzie można złożyć wniosek o dofinansowanie w programie Czyste Powietrze?
Aby złożyć wniosek o dofinansowanie w programie Czyste Powietrze, należy wypełnić formularz wniosku, załączyć odpowiednie dokumenty – w tym potwierdzające prawo do nieruchomości oraz informacje o dochodach – i złożyć wniosek w odpowiedniej instytucji.
Wnioski o dofinansowanie można składać w formie elektronicznej lub papierowej następujących miejscach:
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku podpisywana jest umowa, a następnie jako beneficjent możesz przystąpić do realizacji inwestycji. Po jej zakończeniu następuje etap rozliczenia i wypłaty środków.
W trosce o beneficjentów, do programu Czyste Powietrze zostali powołani operatorzy programu, którzy będą udzielali wsparcia beneficjentom na temat programu na każdym jego etapie: od podjęcia decyzji, aż do realizacji inwestycji.
Program Czyste Powietrze przyczynił się do znacznego zmniejszenia emisji zanieczyszczeń powietrza w Polsce. W ramach jego realizacji wymieniono dziesiątki tysięcy starych pieców i przeprowadzono liczne termomodernizacje budynków. Efektem tego są nie tylko korzyści ekologiczne, ale też obniżenie kosztów ogrzewania dla mieszkańców.
Oprócz poprawy jakości powietrza program wpływa również pozytywnie na zdrowie publiczne, zwiększa efektywność energetyczną budynków i wspiera lokalne rynki usług.