Operator w programie Czyste Powietrze jest zupełnie nową funkcją, która weszła w życie w nowej odsłonie programu. Zastanawiasz się kim są operatorzy i jaką pełnią rolę? Odpowiedzi znajdziesz w artykule.
Spis treści
Operatorami w programie Czyste Powietrze są podmioty, których zadaniem jest kompleksowe wsparcie beneficjentów, szczególnie tych uprawnionych do podwyższonego oraz najwyższego poziomu dofinansowania.
Rola operatorów obejmuje docieranie do potencjalnych beneficjentów programu oraz zachęcanie ich do podjęcia działań mających na celu podjęcie działań na rzecz poprawy efektywności energetycznej budynków.
Operatorzy przeprowadzają beneficjentów przez proces – od złożenia wniosku, przez realizację prac, aż do rozliczenia dotacji.
Dzięki temu zainteresowani, którzy mieliby trudności z samodzielnym przeprowadzeniem inwestycji, są odpowiednio poprowadzone od momentu podjęcia decyzji i otrzymują pomoc na każdym etapie aż do zakończenia projektu.
W 2025 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przeznaczył na finansowanie operatorów ponad 40 milionów zł.
Współpraca z operatorem niesie wiele korzyści dla beneficjentów, ponieważ operatorzy oferują wsparcie merytoryczne i organizacyjne. Pomagają skompletować niezbędną dokumentację oraz wypełnić wnioski o dofinansowanie.
Operatorzy monitorują również realizację inwestycji, co znacznie zwiększa szanse na jej terminowe zakończenie.
Dzięki temu proces staje się mniej skomplikowany, a program Czyste Powietrze bardziej przystępny i przejrzysty.
Obecnie operatorami w programie Czyste Powietrze mogą być gminy, które zostały objęte naborem ogłoszonym przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Nabór na gminnych operatorów prowadzony jest od 7 marca 2025 roku, a podpisywanie porozumień operatorskich potrwa do 30 czerwca 2025. Gminy mogą zgłaszać się do Wojewódzkich Funduszy Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Dzięki przystąpieniu do programu operatorów, mieszkańcy danych gmin mają możliwość uzyskania najwyższego wsparcia oraz prefinansowania w programie.
Nabór do roli operatora programu jest podzielony na dwa etapy: pierwszy etap zakończył się 21 marca, a drugi potrwa do końca czerwca 2025. Pierwszy etap umożliwił szybkie podpisanie porozumień do 31 marca, natomiast drugi dotyczy gmin składających zgłoszenia po tej dacie. Podział ten pozwala na wcześniejsze uruchomienie działań w gminach gotowych do szybszego zaangażowania.
W dalszej perspektywie planowane jest umożliwienie pełnienie roli operatora firmom wykonawczym, które znajdą się na liście zaufanych wykonawców programu. Dokładna data rozpoczęcia takiego naboru nie została jednak jeszcze ogłoszona. Planowana jest pod koniec 2025 roku lub na początku 2026.
Województwo małopolskie zostało wybrane jako region pilotażowy pod względem wprowadzenia funkcji operatorów do programu Czyste Powietrze.
Powodem tego był fakt, że województwo małopolskie zmaga się ze złą jakością powietrza oraz posiada rozbudowaną sieć współpracy z samorządami.
Pilotaż w województwie małopolskim miał na celu sprawdzenie, jak w praktyce działa współpraca z operatorami na poziomie lokalnym, ocenę efektywności wsparcia dla beneficjentów oraz zebranie doświadczeń, które pozwolą dopracować wsparcie na potrzeby wdrożenia w całym kraju.
Dzięki pozytywnym wynikom pilotażu, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, zdecydował się na rozszerzenie roli operatorów na inne województwa.